مخلوط همگن(محلول)
ویژگی محلول ها:
1)شفاف اند و ذره های سازنده آن ها با چشم دیده نمی شوند.
2)مسیر عبور نور از میان آن ها قابل دیدن نیست.
3)ذره های سازنده ی آن با گذشت زمان ته نشین نمیشوند.
4)ذره های سازنده ی آن از صافی عبور می کنند.
5)ذره های حل شونده و صورت یکنواخت در بین ذره های حلال پخش شده اند و خواص محلول از یک نقطه به نقطه دیگر تفاوتی ندارد.
اهمیت محلول:
آب دریا ها و اقیانوس ها و دریاچه ها و رودخانه ها و چاه ها و قنات ها و چشمه ها و هوایی که تنفس میکنیم به صورت محلول هستند.
بیشتر واکنش های شیمیایی در صنایع مختلف و آزمایشگاه ها و نیز در بدن موجودات زنده مثل انسان در محیط محلول صورت میگیرند.
گیاهان غذای مورد نیاز خود را به شکل محلول جذب می کنند و غذا در بدن ما ابتدا به صورت محلول در می آید و بعد جذب بدن ما می شود.
مهم ترین حلال این جهان آب است.
اجزای محلول:
محلول یک مخلوط همگن است و مانند هر مخلوطی حداقل از دو جزء سازنده تشکیل میشود این دو جزء عبارتند از:
1)حلال
2)حل شونده
حلال ماده ای است که حل شونده را در خود حل میکند.
محلول ها به سه حالت جامد و مایع و گاز یافت میشوند.
1)محلول جامد مثل:
آلیاژ فولاد و سکه ی طلا
2)محلول مایع مثل:
آب قند

3)محلول گازی مثل:
هوا
انواع محلول ها:(از لحاظ فیزیکی)
حلال |
حل شونده |
مثال |
جامد |
جامد |
آلیاژ فولاد(آهن و کربن)
آلیاژ طلا(طلا و مس و روی)
|
جامد |
مایع |
قند در آب -آب دریا(نمک درآب)
قیر در نفت
|
جامد |
گاز |
بخار ید در هوا
بخار نفتالن در هوا
|
مایع |
جامد |
ملغمه ی دندان سازی(جیوه در نقره) |
مایع
|
مایع |
سرکه(استیک اسید در آب
الکل در آب-عرق نعناع در آب
|
مایع |
گاز |
هوای مرطوب(بخار آب در هوا) |
جامد |
جامد |
فندک بخاری گازی(هیدروژن در پالادیم) |
جامد |
مایع |
نوشابه ی گاز دار(کربن دی اکسید در آب)
اکسیژن در آب
|
جامد |
گاز |
هوا(گاز های حل شده در نیتروژن)
گاز تنفس غواصان در مناطق بسیار عمیق(اکسیژن در هلیم)
|
|
تشخیص حلال و حل شونده:
ماده ای که در هنگام تشکیل محلول تغییر حالت دهد حل شونده است.
اگر هیچ کدام از دو جزء تغییر حالت ندهند ماده ای که به مقدار کمتر موجود است حل شونده است.
محلول های آبی و غیر آبی:
به محلول هایی که حلال آن ها آب است محلول آبی گفته میشود.
مثل:سرکه-الکل طبی یا صنعتی-محلول آب و قند
به محلول حاصل از حلال های آلی محلول غیرآبی گفته میشود.
حلال های آلی مثل:استون-اتانول و هگزان(تینر)
اتانول پس از آب مهم ترین حلال صنعتی است.